Wyspy Kanaryjskie: Ustawa turystyczna wciąż czeka na głos

Grupy parlamentarne na Wyspach Kanaryjskich stanęły przed zadaniem wykonania w ciągu dwóch miesięcy tego, czego nie zdołały zrobić przez dziewięć. Kontrowersyjna ustawa o zrównoważonym zarządzaniu turystycznym wykorzystaniem budynków mieszkalnych, która ma złagodzić kryzys na rynku nieruchomości, wciąż czeka na finalne głosowanie.

Od grudnia do listopada – długa droga ustawy

26 grudnia 2024 roku ostatnia Rada Rządu zatwierdziła tekst ustawy i przesłała go do parlamentu. Radna odpowiedzialna za turystykę, Jéssica de León, zwróciła się z pilną prośbą o rozpatrzenie projektu “w trybie pilnym”. Jednak szybkość, z jaką chciała zatwierdzić nowe przepisy, zderzyła się z rzeczywistością parlamentarną.

szlaki na teneryfie przystanek rodzinka banner v1

Dziewięć miesięcy później debata nad ponad setką poprawek cząstkowych, które zgłosiły grupy parlamentarne, nadal się nie odbyła. Tekst był odkładany aż siedem razy od 6 lutego, kiedy radna De León oficjalnie przekazała go przewodniczącej Izby, Astrid Pérez.

Komisja pod presją czasu

W czwartek odbyło się pierwsze posiedzenie komisji, która będzie debatować nad częściowymi modyfikacjami przedstawionymi przez wszystkie grupy – z wyjątkiem Vox. Ciekawym paradoksem jest fakt, że to właśnie Vox, najbardziej wojowniczo nastawiona przeciwko ustawie partia, w marcu zarejestrował nieudaną poprawkę do całego tekstu i dwukrotnie żądał przedłużenia terminu na przedstawienie reform.

Komisja otrzymała jasny mandat: cały parlament musi ostatecznie zatwierdzić tekst w połowie listopada, przed rozpoczęciem debat nad budżetem Wysp Kanaryjskich na 2026 rok, który trafi do Izby 31 października.

Rząd łagodzi, opozycja zaostrza

Grupy popierające rząd (CC, PP, ASG i AHI) przedstawiły 54 wspólne poprawki do tekstu. Mają one uwzględnić wyjątki łagodzące ograniczenia dla gmin borykających się z wyzwaniami demograficznymi, poprawić kryteria definiowania turystycznego wykorzystania mieszkań oraz zawierać klauzulę elastyczności planowania urbanistycznego. Ta ostatnia pozwoliłaby instrumentom planowania na skrócenie terminów przeznaczania mieszkań na wynajem wakacyjny.

Z kolei Grupa Socjalistyczna zgłosiła 25 poprawek, a NC-Bc łącznie 34. Poprawki opozycji koncentrują się na “ograniczeniu spekulacji” i ochronie rodzin przed dużymi operatorami. Socjaliści proponują radykalne rozwiązanie: ograniczenie liczby domów wakacyjnych do maksymalnie trzech nieruchomości na właściciela “w celu zwalczania koncentracji i zapewnienia rodzinom większych możliwości”.

Tym sposobem PSOE chce “zachęcić do tradycyjnego wynajmu, zmniejszyć presję na rynek mieszkaniowy i przewartościować ofertę turystyczną poprzez specjalizację”.

Ochrona mieszkańców wysp

Deputowani Nueva Canarias pod przewodnictwem Luisa Camposa podkreślają prawo mieszkańców Wysp Kanaryjskich do zwykłego pobytu w mieszkaniach na terenach turystycznych. Proponują ustanowienie specjalnego systemu dla pierwszych i drugich domów na terenach mieszanych oraz wyraźne rozróżnienie między dużymi i małymi wynajmującymi.

Ich propozycje obejmują również obiektywne ograniczenie wynajmu wakacyjnego w obszarach o dużym natężeniu ruchu oraz zakaz przekształcania całych bloków w rękach jednego właściciela w domy wakacyjne.

Branża turystyczna mobilizuje się przeciwko ustawie

Nie tylko przedłużenia w przedstawianiu poprawek były jedynymi incydentami towarzyszącymi procedowaniu ustawy. PSOE manewrowało regulacyjnymi sztuczkami, aby opóźnić do 14 marca – pięć tygodni po otrzymaniu tekstu przez przewodniczącą Pérez – debatę nad poprawkami do całości, która musiała zostać zwołana na specjalnej sesji plenarnej.

Przejście ustawy przez Izbę doprowadziło również do masowego wysyłania e-maili do parlamentarzystów przez Platformę Dotkniętych Ustawą Turystyczną (PALT) – niektórzy z nich otrzymali do 508 wiadomości w ciągu trzech godzin. Prezes Kanaryjskiego Stowarzyszenia Wynajmu Wakacyjnego (Ascav), Doris Borrego, złożyła w kwietniu w rejestrze 6067 podpisów, 685 listów od stowarzyszeń biznesowych i łącznie 990 zarzutów obywatelskich na stronie regionalnej izby.

Branża domaga się “pilnego rocznego moratorium” i wynegocjowania nowego tekstu legislacyjnego lub modyfikacji “w całości, poprzez poprawki” obecnego projektu.

Cel: walka z kryzysem mieszkaniowym

Celem “spowolnionego” pilnego tekstu jest częściowe złagodzenie kryzysu mieszkaniowego i braku domów w przyzwoitej cenie. Jak stwierdziła wówczas radna De León, ustawa “przywraca mieszkalnictwu jego funkcję społeczną, wzywa planistów terytorialnych do wykonywania ich kompetencji i ustanawia przepisy dotyczące konkretnego obszaru wykorzystania turystycznego”.

Zgodnie z założeniami projektu ustawy, przy braku poprawek przez pięć lat nie będzie można wydawać nowych zezwoleń na budowę domów wakacyjnych. To pozwoli lokalnym samorządom “określić, gdzie i ile będzie ich pasować” w każdej z 88 gmin Wysp Kanaryjskich.

W czasie gdy istnieje 1,1 miliona domów, które można przekształcić w zakwaterowanie turystyczne, prawo rezerwuje 90% gruntów pod zabudowę mieszkaniową – na “zielonych wyspach” będzie to 80%. Na obszarach uznanych za zagrożone wzrost będzie zerowy.