Przełomowe odkrycia archeologiczne na Lanzarote mogą całkowicie zmienić dotychczasowe poglądy na temat zasiedlenia wyspy. Badania prowadzone przez profesora Pablo Atoche z Uniwersytetu Las Palmas de Gran Canaria sugerują, że kolonizacja mogła nastąpić około tysiąca lat przed naszą erą – znacznie wcześniej, niż przyjmowano w tradycyjnych teoriach historycznych.
Sześć dowodów na wcześniejszą kolonizację
W czwartek profesor Atoche przedstawił wyniki swoich badań podczas konferencji zatytułowanej “Protohistoria Lanzarote: stare wierzenia kontra nowe dowody”, która otworzyła ósmą konferencję poświęconą historii Teguise. Wydarzenie potrwa do 30 października, a zamknie je wykład paleontologa Juana Luisa Arsuagi.
Naukowiec wskazał na sześć różnych przesłanek potwierdzających, że kolonizacja Lanzarote nastąpiła znacznie wcześniej niż zmiana epoki. Wśród kluczowych dowodów wymienił: datowanie metodą węgla 14, konteksty stratygraficzne, punickie przedmioty importowane z VI wieku p.n.e., badania genetyczne szczątków ludzkich, analizę genetyczną współczesnego jęczmienia oraz tempo wzrostu populacji zaproponowane przez Antonio Macíasa.
Kluczowe znaczenie stanowisk El Bebedero i Buenavista
Profesor Atoche podkreślił, że archeologia Lanzarote ma pierwszorzędne znaczenie dla wyjaśnienia odkrycia i kolonizacji Wysp Kanaryjskich. Wynika to z bliskości kontynentu afrykańskiego oraz istnienia stanowisk aborygeńskich, na których odnaleziono artefakty pochodzenia punickiego i rzymskiego.
Od 1985 roku na stanowiskach El Bebedero i Buenavista przeprowadzono 18 kampanii wykopaliskowych. Jak zaznaczył badacz, “wzrost informacji i odkryć był wykładniczy, uzupełniony datowaniem, sekwencjami stratygraficznymi i znaleziskami materiałów lokalnych i importowanych na głębokich poziomach”.
Niezwykłe znaleziska archeologiczne
Podczas wykładu w Teguise profesor szczegółowo omówił odkrycia dokonane w obu lokalizacjach. Wśród znalezisk związanych z rolnictwem i życiem codziennym wymienił między innymi: kompletną rzymską amforę, dwa fragmenty okrągłego młyna, cysternę oraz pomieszczenie do obróbki skór.
Datowanie próbek konstrukcji ze stanowiska Buenavista przyniosło zaskakujące wyniki. Te znajdujące się na zewnątrz pochodzą z X wieku p.n.e., podczas gdy te wewnętrzne z VI wieku p.n.e. Z kolei w El Bebedero konstrukcje datowane są na około I wiek p.n.e.
Rewolucyjna wizja rdzennej kultury
Badacz argumentuje, że w przeciwieństwie do tradycyjnej wizji przedstawiającej rdzenną ludność jako odizolowaną i niezmienną, istniała bardzo aktywna społeczność tubylcza utrzymująca stały kontakt ze światem zewnętrznym. Ta wspólnota potrafiła doskonale dostosować się do ograniczających warunków wyspiarskich.
“Połączona i zmieniająca się rdzenna kultura” – tak profesor Atoche opisuje nowe spojrzenie na historię Lanzarote. Wskazał również, że stanowisko Zonzamas nie jest “paradygmatycznym miejscem” na wyspie, ponieważ jego wkład w protohistorię nie wykracza poza V-VII wiek naszej ery. To znacznie późniejszy okres w porównaniu z datami z El Bebedero czy Buenavista, które były “oczerniane jak Lobos za odejście od tradycyjnego schematu odizolowanej, statycznej i ponadczasowej wizji”.
Precyzyjne metody datowania
Aby zapewnić wiarygodność chronologii, naukowcy zastosowali szczególnie rygorystyczne metody. Wybrano cztery różne próbki – zarówno krótkotrwałe, jak i długotrwałe, takie jak węgiel drzewny, popiół, kości i odchody – wszystkie pochodzące z tego samego poziomu osadniczego.
Próbki zostały natychmiast wysłane do laboratorium, aby uniknąć zanieczyszczenia, i poddane czterem różnym analizom: datowaniu węglem 14, badaniu fitolitów oraz dwóm różnym typom analizy paleopalinologicznej. Co niezwykle istotne, wszystkie cztery metody dały tę samą chronologię, co znacząco wzmacnia wiarygodność wyników.
Te przełomowe odkrycia mogą całkowicie zmienić dotychczasowe rozumienie historii nie tylko Lanzarote, ale całych Wysp Kanaryjskich. Pokazują one znacznie bardziej złożony i dynamiczny obraz rdzennej kultury archipelagu niż zakładano wcześniej.
