80% śmieci na plażach w Hiszpanii pochodzi z lądu

Alarmujące dane z hiszpańskich plaż pokazują skalę problemu zanieczyszczenia środowiska morskiego. Jak wynika z najnowszej analizy organizacji pozarządowej SEO/BirdLife, aż 80% odpadów trafiających na plaże i do mórz w Hiszpanii pochodzi z działalności ludzi na lądzie.

Cztery lata badań nad zanieczyszczeniem plaż

Wyniki pochodzą z wszechstronnej analizy śmieci zebranych w miesiącach letnich w latach 2020-2024. Do badań wykorzystano innowacyjne narzędzia obywatelskie eLitter i Marnoba, opracowane przez organizacje Paisaje Limpio i Vertidos Cero w ramach projektu Libera. Inicjatywa powstała dzięki współpracy SEO/BirdLife z firmą Ecoembes i koncentruje się na walce z odpadami porzucanymi w środowisku naturalnym.

Szokujące liczby: prawie 95 tysięcy niedopałków

Skala problemu jest ogromna. W badanym okresie na plażach i w morzu odnaleziono łącznie 94 214 niedopałków papierosów. To jednak nie wszystko – badacze zebrali również 48 526 różnorodnych przedmiotów plastikowych, w tym kawałki plastiku o różnych rozmiarach, torby, opakowania, patyczki do słodyczy, pokrywki, kapsle, zakrętki i pojemniki. Do tego doliczyć należy jeszcze 8 008 puszek po napojach.

szlaki na teneryfie przystanek rodzinka banner v1

Jak odpady z lądu trafiają do morza

Mechanizm zanieczyszczenia środowiska morskiego jest bardziej złożony, niż mogłoby się wydawać. Eksperci z SEO/BirdLife wyjaśniają, że lekkie odpady są przenoszone przez wiatr, często trafiając do miejskich systemów kanalizacyjnych. Woda deszczowa również odgrywa kluczową rolę, transportując śmieci wzdłuż wadi i wąwozów, by ostatecznie doprowadzić je do rzek i naturalnych cieków wodnych uchodzących do morza.

W trakcie tej podróży odpady ulegają fragmentacji na skutek działania słońca, tarcia i uderzania o kamienie czy inne elementy środowiska. Ten proces prowadzi do powstawania mikroplastiku – jednego z najpoważniejszych współczesnych zagrożeń dla ekosystemów morskich.

Niska świadomość kar za śmiecenie

Niepokojące jest to, że jedynie 29% populacji zdaje sobie sprawę z konsekwencji prawnych porzucania odpadów w przyrodzie. Tymczasem zgodnie z ustawą 7/2022 w sprawie odpadów i zanieczyszczonych gleb na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym, za takie wykroczenia przewidziane są dotkliwe grzywny – od 2 000 do nawet 3 500 000 euro.

Zagrożenie dla zdrowia i przyrody

“Oprócz wpływu na estetykę, odpady stanowią bezpośrednie zagrożenie dla różnorodności biologicznej, zanieczyszczają glebę i wodę oraz wpływają na nasze zdrowie. Dlatego tak ważne jest, aby organy administracji działały stanowczo, a sankcje były stosowane w rzeczywisty i skuteczny sposób” – podkreśla Miguel Muñoz, koordynator projektu LIBERA w SEO/BirdLife.

Sara Güemes, koordynator projektu LIBERA w Ecoembes, dodaje, że “współpraca obywateli, zapobieganie i skuteczne stosowanie sankcji są kluczem do ochrony środowiska naturalnego”. Tylko połączenie edukacji, świadomości społecznej i konsekwentnego egzekwowania prawa może przynieść realną poprawę sytuacji hiszpańskich plaż i mórz.