Ryanair zabiera milion miejsc z hiszpańskich lotnisk

Irlandzka linia lotnicza Ryanair w najbliższą środę ogłosi likwidację prawie miliona miejsc na hiszpańskich lotniskach regionalnych. To odpowiedź na wzrost opłat lotniskowych wprowadzony przez zarządcę portów lotniczych Aena kilka tygodni temu.

Drastyczna reakcja na obojętność rządu

Dyrektor generalny przewoźnika Eddie Wilson w wywiadzie dla Europa Press ujawnił, że firma podjęła tę decyzję w obliczu “obojętności” hiszpańskiego rządu, który pozwala, aby infrastruktura regionalna “pogarszała się i nie była w pełni wykorzystywana”. – Zamierzamy inwestować tam, gdzie możemy uzyskać zwrot – podkreślił Wilson.

W ten sposób Ryanair wywiera presję na Hiszpanię, domagając się reformy zarządzania spółką Aena, która jest w 51% kontrolowana przez państwo, oraz poprawy konkurencyjności regionalnych portów lotniczych. Zdaniem przewoźnika obiekty te są już “prawie w 70% puste z powodu nieudanej struktury taryfowej”.

Najwyższe opłaty od dekady

Ogłoszenie przez Aena zwiększenia opłat o 6,5% do 2026 roku – do poziomu 11,03 euro za pasażera – jest zdaniem Ryanaira “nieuzasadnione i szkodliwe”. Jak argumentuje przewoźnik, to “najwyższy poziom od dekady”, mimo że zbiegł się z maksymalnym wzrostem zysków i liczby pasażerów obsługiwanych przez Aena.

W związku z tą sytuacją dyrektor generalny Ryanair potwierdził, że w przyszłym tygodniu firma ogłosi drastyczną redukcję miejsc na hiszpańskich lotniskach regionalnych na lato 2025 roku. Porty lotnicze, których będzie to dotyczyć, oraz dokładną liczbę likwidowanych miejsc poznamy na konferencji prasowej w Madrycie w przyszłą środę.

Problem z pustymi lotniskami

Wilson kilka tygodni temu zapowiadał, że cięcia będą “dość poważne” i “bardzo drastyczne”. Jego zdaniem źródłem problemów jest brak konkurencyjności regionalnych lotnisk w Hiszpanii, z których wiele jest niewykorzystanych w 70% lub niemal pustych. – Jeśli lotniska są puste, oznacza to, że cena jest zła. To bardzo proste – tłumaczy szef Ryanaira.

Przewoźnik argumentuje, że struktura cenowa Aeny dla tych obiektów “załamała się i zawiodła” i będzie nadal negatywnie wpływać na perspektywy gospodarcze regionalnej Hiszpanii. Wilson krytykuje Aena za bycie “monopolistą wykorzystującym swoją władzę poprzez podnoszenie cen”, podczas gdy w innych częściach Europy – we Włoszech, Szwecji czy na Węgrzech – lotniska i regiony obniżają koszty dostępu, aby być bardziej konkurencyjnymi.

– Jeśli my, najtańsza linia lotnicza w Europie, nie możemy sprawić, by te lotniska działały, to nikt nie może – ostrzegł Wilson.

Brak odpowiedzi od ministerstwa

Ryanair wyraził swoją “głęboką frustrację” wobec hiszpańskiego rządu, oskarżając go o “obojętność” wobec sytuacji i dopuszczenie do pogorszenia infrastruktury regionalnych lotnisk. Wilson powiedział Europa Press, że pomimo bycia największą hiszpańską linią lotniczą z miliardami euro zainwestowanymi w kraju, nie otrzymał żadnej odpowiedzi od ministra transportu na swoje liczne prośby o wsparcie.

Dyrektor ostrzega, że konsekwencje tej polityki spadną na mieszkańców regionów, nazywanych “pustą Hiszpanią”, którzy stracą częste i tanie połączenia lotnicze. – Będzie to oznaczać mniej pasażerów, mniej miejsc pracy, mniej połączeń i mniej możliwości dla turystyki – przewiduje Wilson.

Przepustowość przeniesiona do innych krajów

Jak wyjaśnił Wilson w rozmowie z Europa Press, decyzja Aeny o niezachęcaniu linii lotniczych do korzystania z niewykorzystanej przepustowości na regionalnych lotniskach zmusza Ryanaira do przeniesienia samolotów na bardziej konkurencyjne rynki europejskie. Są to między innymi Włochy, Szwecja, Chorwacja, Węgry i Maroko, gdzie rządy aktywnie zachęcają do rozwoju lotnictwa.

– Przepustowość, która jest wycofywana z hiszpańskich lotnisk regionalnych, nie pozostanie w Hiszpanii, ale zostanie przeznaczona do innych krajów lub regionów, które są bardziej konkurencyjne – ostrzegł dyrektor, zapewniając, że “jest wiele krajów europejskich zainteresowanych naszymi inwestycjami”.

– Wygląda na to, że rząd jest zadowolony z tego, że regionalne porty lotnicze zamierają. I wygląda na to, że Aena nie ma zamiaru szukać alternatywnych modeli – dodał Wilson.

Już wcześniej ograniczano działalność

Zapowiadane ograniczenie działalności w mniejszych obiektach uzupełnia redukcję przepustowości na siedmiu hiszpańskich lotniskach, która miała już miejsce tego lata. W sezonie, w którym mimo to linia wzrosła o 2% w Hiszpanii, Ryanair zmniejszył swoją przepustowość o 18%, tracąc w sumie 800 tysięcy miejsc i 12 tras.

Powodem były “nadmierne opłaty i nieskuteczne plany rozwojowe Aena”, które zdaniem przewoźnika są “całkowicie nieskuteczne we wspieraniu rządowej polityki wzrostu na regionalnych lotniskach”.

Ryanair zaprzestał działalności w Jerez i Valladolid, wycofał samolot bazujący w Santiago (inwestycja 100 milionów dolarów), a także zmniejszył ruch na pięciu innych lotniskach regionalnych: Vigo (-61%), Santiago (-28%), Saragossa (-20%), Asturias (-11%) i Santander (-5%).

Główne lotniska nadal będą rozwijane

Irlandzka niskobudżetowa linia lotnicza, która jest liderem pod względem liczby pasażerów w Hiszpanii, będzie nadal rosnąć na głównych lotniskach następnej zimy. Dotyczy to Madrytu, Barcelony, Malagi oraz Balearów i Wysp Kanaryjskich.

– Bez podjęcia pilnych działań Hiszpania ryzykuje utratę większej przepustowości i inwestycji na rzecz bardziej konkurencyjnych rynków, pozostawiając regionalne lotniska w połowie puste, podczas gdy hiszpańscy konkurenci będą się rozwijać – ostrzegł Wilson.

Propozycja przekazania lotnisk regionom

Zdaniem szefa Ryanaira problem jest podwójny: podczas gdy główne lotniska osiągają swoje limity przepustowości, obiekty regionalne nie są w pełni wykorzystywane. Jako alternatywę przewoźnik proponuje przekazanie zarządzania mniej rentownymi lotniskami wspólnotom autonomicznym.

– Nie obchodzi nas, kto zarządza lotniskami, o ile są one konkurencyjne – uzasadnił Wilson. W tym kontekście przypomniał, że “to linie lotnicze przewożą pasażerów, a nie lotniska”.

– Gdyby były to hotele, to przy takim obłożeniu zostałyby zamknięte – mówi Wilson, sugerując, że Aena mogłaby je sprzedać, aby inni mogli zwiększyć ich rentowność. – Mogłoby tak być, ponieważ widzieliśmy to w innych częściach Europy, ale oni są monopolistami. Jesteśmy bardziej niż zmęczeni wysłuchiwaniem od nich wymówek. Mają infrastrukturę, z której nie korzystają, ale nie chcą, by ktokolwiek ją przejął – ubolewa.

Plany inwestycyjne i ostrzeżenia

Aena finalizuje obecnie opracowywanie dokumentu regulacyjnego dla lotnisk na lata 2027-2031 (Dora III), obejmującego inwestycje w rozbudowę i przebudowę kilku lotnisk. Wilson uważa, że “absolutnie konieczne” jest zapewnienie większej przepustowości Madrytu, Barcelony, Malagi oraz lotnisk na Balearach i Wyspach Kanaryjskich, ale wzywa do “skutecznej ekspansji”.

Dyrektor ostrzega jednak, że te inwestycje “są opłacane z pieniędzy linii lotniczych poprzez opłaty, które wpływają na nie przez 25 lat, a nie z pieniędzy Aeny”.

Jeśli chodzi o grzywnę nałożoną przez rząd na pięć linii lotniczych za bagaż podręczny (108 milionów euro dla Ryanaira), Wilson nazywa ją “populistyczną” i uważa, że Bruksela w końcu otworzy sprawę przeciwko Hiszpanii: – To ingerencja w ceny.

Według słów przedstawiciela Ryanaira piłka jest teraz “po stronie hiszpańskiego rządu”, który musi zdecydować, czy pozwolić na “ostateczny upadek” regionalnej infrastruktury lotniskowej, czy też podjąć działania w celu odwrócenia niekorzystnej sytuacji.