Nie ma dwóch bez trzech. Po upływie 212 dni Sąd Najwyższy ponownie orzekł na korzyść Wysp Kanaryjskich, nakazując rządowi centralnemu wykonanie postanowienia z 25 marca. Wówczas sąd zobowiązał państwo do zapewnienia dostępu i stałego pobytu w Krajowym Systemie Recepcji Ochrony Międzynarodowej około tysiącu nieletnich cudzoziemców bez opieki, którzy ubiegają się o azyl na archipelagu kanaryjskim.
Ultimatum, które nie zostało zrealizowane
Treść marcowego orzeczenia była jednoznaczna – rząd centralny miał 10 dni na przejęcie odpowiedzialności za młodych ludzi znajdujących się obecnie pod opieką służb ochrony wspólnoty autonomicznej. Jednak siedem miesięcy później z wysp wyjechało zaledwie 199 dzieci. To “niewystarczające tempo realizacji” skłoniło władze regionalne do złożenia kolejnego wniosku, na który wczoraj odpowiedzieli sędziowie Sądu Najwyższego.
“Stopień wykonania jest w oczywisty sposób niedopuszczalny” – stwierdził Sąd Najwyższy, wyznaczając nowe ultimatum Administracji Państwowej. Tym razem rząd ma “15 dni bez możliwości przedłużenia” na wykonanie nakazu przyjęcia nieletnich “bez możliwości jakiejkolwiek wymówki lub sprzeciwu”.
Władze regionalne świętują orzeczenie
Rząd regionalny z zadowoleniem przyjął wczorajsze stanowisko wymiaru sprawiedliwości. Według przewodniczącego władz wykonawczych Fernando Clavijo, to trzecie orzeczenie “potwierdza porzucenie, jakiemu państwo poddało Wyspy Kanaryjskie”.
“Państwo zawsze mówi o współpracy i współdziałaniu, ale jasne jest, że nie ma woli znalezienia rozwiązania sytuacji, która narusza prawa nieletnich i przekracza możliwości wspólnoty autonomicznej” – powiedział wczoraj prezydent po zapoznaniu się z decyzją Sądu Najwyższego. Warto przypomnieć, że w czerwcu sąd ostrzegł, iż w przypadku dalszego niewykonania nakazu może zastosować środki przymusu wobec osób odpowiedzialnych.
Biorąc pod uwagę powagę sytuacji, Clavijo poprosił o wystąpienie we własnej sprawie w Parlamencie Wysp Kanaryjskich, aby szczegółowo omówić tę kwestię.
Krytyka ze strony ministerstwa opieki społecznej
Minister Opieki Społecznej Candelaria Delgado również pozytywnie oceniła wczorajsze zarządzenie. Wyraziła nadzieję, że hiszpański rząd “naprawdę posłucha Sądu Najwyższego” i weźmie odpowiedzialność za nieletnich, zamiast nadal stawiać “przeszkody na drodze”.
Delgado stwierdziła wczoraj, że rząd centralny do tej pory “nie wykorzystał wszystkich dostępnych możliwości”, aby stworzyć niezbędne miejsca umożliwiające młodym ludziom opuszczenie wysp. Tymczasem władze regionalne “zrobiły wszystko, co w ich mocy”, aby przyspieszyć procedury i przesłać akta do państwa, nawet zanim o to poprosiło.
“Miejmy nadzieję, że Sąd Najwyższy weźmie teraz sprawę pod uwagę i skutecznie przeniesie pozostałych 529 nieletnich na półwysep” – nalegała minister.
Stanowisko rządu centralnego
Sekretariat Stanu ds. Migracji (SEM) wyjaśnił wczoraj, że nowe orzeczenie Sądu Najwyższego jest częścią środków zapobiegawczych wydanych 25 marca i 4 czerwca 2025 roku. Stanowi ono odpowiedź na roszczenie przedstawione przez administrację Wysp Kanaryjskich, na które – jak wskazano – rząd “nie miał okazji argumentować ani odpowiadać”.
Przedstawiciele ministerstwa podkreślają, że rząd centralny pracuje nad przestrzeganiem nakazów i gwarantują, że będą one realizowane “w odpowiednim czasie i formie”. Według ich danych, państwo przeniosło już 350 nieletnich z ośrodków zarządzanych przez władze regionalne.
Problem z wolnymi miejscami
Ministerstwo wskazuje również, że obecnie na kontynencie dostępnych jest 135 miejsc, których nie można obsadzić, ponieważ “rząd Wysp Kanaryjskich nie przesłał niezbędnych zezwoleń”. To właśnie władze regionalne są prawnym opiekunem nieletnich i muszą wydać odpowiednie zgody.
SEM przypomina, że podczas posiedzenia komitetu międzyadministracyjnego we wtorek 14 października kilka miejsc pozostało nieobsadzonych właśnie z tego powodu. Tydzień później, 21 października, rząd Wysp Kanaryjskich obiecał przesłać 350 akt dotyczących nieletnich przebywających w jego ośrodkach, “co do tej pory nie miało miejsca”.
Minister Torres o przeszkodach politycznych
Minister ds. Polityki Terytorialnej Ángel Víctor Torres również zabrał głos w tej sprawie wczoraj, przed udziałem w wydarzeniu zorganizowanym przez Asociación Democracia Canarias XXI wraz z prawnikiem Baltasarem Garzónem.
Minister podkreślił, że rząd przedstawił już stosowne wyjaśnienia Sądowi Najwyższemu i zastosuje się do wszystkich jego żądań. Torres zaznaczył, że rząd centralny będzie nadal współpracował z władzami regionalnymi i podkreślił dobre relacje istniejące między obiema administracjami.
Minister chciał zwrócić uwagę na przeszkody polityczne, które – jak wyjaśnił – utrudniają pełne wdrożenie systemu dystrybucji. Zapewnił, że przeszkody te pochodzą od Partii Ludowej (PP) i VOX. Stwierdził, że gdyby istniało większe wsparcie polityczne, państwo dysponowałoby dziś większą liczbą dostępnych miejsc.
“Domagają się większej szybkości i będziemy się starać, ale gdybyśmy mieli większe wsparcie ze strony PP, liczby byłyby zupełnie inne” – podsumował Torres.
