Sąd przyznał 200 tys. euro za przemoc położniczą

Wysoki Trybunał Sprawiedliwości Wysp Kanaryjskich wydał przełomowy wyrok, skazując kanaryjską służbę zdrowia na wypłatę 200 tysięcy euro odszkodowania za przemoc położniczą. To pierwszy przypadek w hiszpańskim sądownictwie, gdy śmierć dziecka podczas porodu została oficjalnie uznana za skutek zaniedbań medycznych i rażącego naruszenia praw pacjentki.

Tragedia w dniu ogłoszenia pandemii

Dramatyczne wydarzenia rozegrały się 14 marca 2020 roku w szpitalu położniczym na Gran Canarii – tego samego dnia, gdy w całej Hiszpanii ogłoszono stan alarmowy z powodu pandemii COVID-19. Orzeczenie z 12 czerwca 2025 roku potwierdza wcześniejszy wyrok Sądu Administracyjnego nr 4 w Las Palmas, szczegółowo opisując zaniedbania, które doprowadziły do tragedii.

Pacjentka z ciążą wysokiego ryzyka nie została objęta odpowiednią opieką zgodnie z obowiązującymi protokołami medycznymi. Ciąża została przedłużona poza 40. tydzień bez zaproponowania indukcji porodu i bez odpowiedniego monitorowania stanu zdrowia matki i dziecka po przybyciu do szpitala.

Śmierć dziecka i przymusowy poród

Z powodu braku właściwego monitorowania dziecko zmarło, a zaburzenia płodu nie zostały wykryte przez personel medyczny. Po śmierci dziecka matka została zmuszona do przejścia sześciogodzinnego porodu drogami natury. Nie zaproponowano jej alternatywy w postaci cesarskiego cięcia i nie uzyskano jej świadomej zgody na taką procedurę.

Jak informuje kancelaria prawna Henríquez & Carnero Abogados, która reprezentowała pokrzywdzoną, ten przypadek idealnie ilustruje mechanizmy przemocy położniczej – poniżające traktowanie, brak informacji i zgody pacjentki oraz narzucanie niepożądanych praktyk medycznych podczas porodu.

Fundamentalne prawo do wyboru

W uzasadnieniu wyroku sędziowie podkreślili, że wydawanie świadomej zgody w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i porodu stanowi podstawowe prawo człowieka. Pacjentka ma prawo do swobodnego wyboru spośród alternatyw opieki zdrowotnej proponowanych przez zespół medyczny – prawo, które zostało rażąco naruszone w tym przypadku.

Za te wszystkie zaniedbania Wysoki Trybunał skazał kanaryjską służbę zdrowia na zapłacenie 200 tysięcy euro wraz z odsetkami i kosztami sądowymi za szkody moralne wynikające z niedostatecznej opieki medycznej i naruszenia praw pacjentki zarówno przed, jak i po śmierci płodu.

Odhumanizowana opieka medyczna

Prawnik reprezentujący pokrzywdzoną, Octavio L. Henríquez Portillo, podkreślił dramatyzm sytuacji: „Pacjentka poszła urodzić swoje dziecko i została poddana niedbałemu i odhumanizowanemu leczeniu, pozbawiona informacji i alternatyw, co spowodowało dodatkowe i niepotrzebne cierpienie, spotęgowane sytuacją lockdownu”.

Prawnik zwrócił uwagę, że nie jest to pierwszy przypadek, gdy Wysoki Trybunał ostrzega służbę zdrowia, że „teza, iż kobiety nie mogą wybierać sposobu porodu w publicznej służbie zdrowia, jest nie do przyjęcia”. Zażądał, aby kanaryjska służba zdrowia raz na zawsze zmieniła swoje protokoły działania i zaczęła szanować prawo kobiet do decydowania o sposobie porodu.

Kamień milowy w ochronie praw kobiet

Henríquez Portillo wyraził obawy, że podobne przypadki mogą się powtarzać z powodu bezbronności kobiet w systemie opieki zdrowotnej. „Nie wszystkie z nich mogą sobie pozwolić na luksus korzystania z prawa dostępu do sądu poprzez pozew z ekspertyzami medycznymi” – ostrzegł.

Wysoki Trybunał Sprawiedliwości Wysp Kanaryjskich podkreślił, że to orzeczenie stanowi „kamień milowy” w ochronie praw kobiet podczas porodu oraz w sądowym uznaniu przemocy położniczej za przyczynę odpowiedzialności finansowej administracji zdrowia. Wyrok jest zgodny z międzynarodową doktryną i zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia oraz Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet dotyczącymi prawa kobiet do godnego, świadomego i szanowanego porodu.