Kryzys humanitarny na Wyspach Kanaryjskich – małoletni migranci bez opieki w epicentrum trudnej sytuacji
Od ponad roku Wyspy Kanaryjskie znajdują się w obliczu poważnego kryzysu humanitarnego związanego z napływem małoletnich migrantów bez opieki. Dzieci i młodzież, przybywające niebezpiecznymi łodziami z Afryki, stanowią coraz większe wyzwanie dla miejscowych władz, które nie są w stanie samodzielnie sprostać tak dużej liczbie migrantów. Kryzys ten wywołał nie tylko frustrację lokalnych administracji, ale również wywołał apel o natychmiastową pomoc z poziomu krajowego i europejskiego.
Wołanie o pomoc w obliczu przeludnionych ośrodków recepcyjnych
Pomysł podzielenia się opieką nad dziećmi migrantów między różne autonomiczne wspólnoty Hiszpanii nie jest nowy, ale obecny kryzys sprawił, że rozmowy te przybrały na sile. Władze Wysp Kanaryjskich wielokrotnie apelowały o wsparcie, gdyż ich sieć recepcyjna została przeciążona. Prognozy napływu migrantów, które pojawiły się już latem 2023 roku, szybko się zrealizowały – do końca sierpnia na wyspy dotarło 1598 dzieci bez opieki, a już w październiku ogłoszono stan zagrożenia migracyjnego.
Apele do rządu centralnego i króla Felipe VI
8 października 2023 r. władze Wysp Kanaryjskich oficjalnie zwróciły się o pomoc do rządu centralnego i króla Felipe VI, wzywając do utworzenia specjalnego dowództwa, które skoordynowałoby działania tak jak miało to miejsce podczas kryzysu migracyjnego w 2006 roku. Pomimo tych próśb, dopiero w styczniu 2024 r. rząd hiszpański zdecydował się na utworzenie Międzyresortowej Komisji ds. Imigracji, pod przewodnictwem ministra polityki terytorialnej Ángela Víctora Torresa.
Rozwiązania tymczasowe i gorączkowe działania
W miarę narastania kryzysu, władze Wysp Kanaryjskich zostały zmuszone do otwarcia 18 nowych ośrodków recepcyjnych między sierpniem a październikiem, co miało na celu złagodzenie sytuacji przy codziennym napływie około 100 dzieci. Niemniej jednak solidarność międzyterytorialna zawiodła, a próby wprowadzenia mechanizmów obowiązkowej dystrybucji małoletnich nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.
Desperackie kroki w stronę Europy i Watykanu
Pod koniec 2023 roku desperacja rządu Wysp Kanaryjskich skłoniła ich do poszukiwania pomocy poza granicami kraju – na poziomie europejskim, a nawet w Watykanie. Rząd Fernando Clavijo opracował propozycje reform prawnych, które miałyby zostać przeforsowane przez rząd hiszpański, jednocześnie próbując przekonać różne partie polityczne do poparcia tych działań. Jednak mimo licznych apeli, na poziomie krajowym rozmowy te przerodziły się w polityczną rywalizację.
Polityczna walka i brak skutecznej pomocy
Polityczna rywalizacja między głównymi siłami na szczeblu krajowym, takimi jak Partia Ludowa i socjaliści, sprawiła, że kryzys nie zyskał skutecznych rozwiązań. Pomimo licznych oskarżeń wymienianych między partiami, wspólna płaszczyzna porozumienia nie została osiągnięta. W rezultacie jedyną odpowiedzią rządu centralnego było scedowanie dwóch pomieszczeń wojskowych na ośrodki dla dzieci – jednak te obiekty, z powodu wieloletniego zaniedbania, nie były w stanie spełniać swojej funkcji.
Kryzys bez wyjścia – co dalej?
Pomimo podejmowanych działań i apeli, sytuacja na Wyspach Kanaryjskich wciąż pozostaje dramatyczna. Lokalne władze są przytłoczone, a pomoc ze strony rządu centralnego i Europy wydaje się niewystarczająca. Brak realnych, skoordynowanych działań sprawia, że kryzys humanitarny związany z małoletnimi migrantami bez opieki na Wyspach Kanaryjskich nie znajduje szybkiego rozwiązania, a liczba przybywających dzieci wciąż rośnie.