Historyczne trio zaćmień Słońca w Hiszpanii w latach 2026-2028

Hiszpania przygotowuje się na jedno z najważniejszych wydarzeń astronomicznych ostatniego stulecia. W ciągu najbliższych trzech lat nad krajem pojawią się aż trzy zaćmienia Słońca, co przyciągnie uwagę naukowców i turystów z całego świata. Rząd właśnie powołał specjalną komisję międzyresortową, która będzie koordynować wszystkie działania związane z tym wyjątkowym zjawiskiem.

Komisja trzynastu ministerstw będzie koordynować przygotowania

Rada Ministrów zatwierdziła dekret królewski powołujący komisję złożoną z przedstawicieli trzynastu ministerstw oraz kilku instytucji naukowych, w tym prestiżowego Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC). Organem tym będzie kierować Sekretarz Stanu ds. Nauki, Innowacji i Uniwersytetów Juan Cruz Cigudosa, a współprzewodniczyć będzie Ministerstwo Transportu i Zrównoważonej Mobilności.

Według Ministerstwa Nauki, Innowacji i Uniwersytetów, pod którego zwierzchnictwem będzie działać komisja, wydarzenia te spowodują masowe podróże i napływ setek tysięcy osób do miejsc, skąd zaćmienia będą widoczne w pełnej okazałości. To stworzy ogromne wyzwania logistyczne i związane z bezpieczeństwem dla administracji publicznej.

Dwa całkowite i jedno obrączkowe zaćmienie w trzech latach

Hiszpanów czeka prawdziwa uczta astronomiczna. 12 sierpnia 2026 roku nastąpi pierwsze od ponad wieku całkowite zaćmienie Słońca widoczne z Półwyspu Iberyjskiego. Rok później, 2 sierpnia 2027 roku, to samo wydarzenie się powtórzy. Na zakończenie tego wyjątkowego tria, 26 stycznia 2028 roku, mieszkańcy będą mogli obserwować zaćmienie obrączkowe.

Warto podkreślić, że częściowe zaćmienia Słońca można obserwować z tego samego miejsca mniej więcej co dwa lata, ale zaćmienia całkowite i obrączkowe to znacznie rzadsze zjawiska. W Hiszpanii ostatnie widoczne zaćmienie obrączkowe miało miejsce w 2005 roku, a ostatnie całkowite zaćmienie – w 1959 roku, i to tylko z Wysp Kanaryjskich. Półwysep nie widział całkowitego zaćmienia Słońca od 1912 roku.

Kompleksowe przygotowania do bezpiecznej obserwacji

Zadania komisji będą bardzo szerokie i obejmą planowanie oraz koordynację działań mających zagwarantować bezpieczeństwo publiczne podczas zaćmień. Równie ważne będzie projektowanie inicjatyw promujących turystykę, upowszechnianie nauki i kultury, a także zapewnienie odpowiedniej opieki zdrowotnej.

Przygotowania będą musiały uwzględnić wiele praktycznych aspektów. Konieczne będzie zagwarantowanie bezpiecznej mobilności oraz zapewnienie podstawowych usług – zaopatrzenia w wodę i żywność – w miejscach, gdzie duża liczba osób może się zgromadzić, aby obserwować zaćmienia. Organizatorzy muszą również przewidzieć wysokie ryzyko pożarów związane z tłumem oraz przyjąć specjalne środki ochrony wzroku uczestników.

Bezpieczeństwo obserwacji – najważniejsze zasady

Ponieważ oba całkowite zaćmienia przypadną na lato, szanse na czyste niebo są wysokie. Jednak w przeciwieństwie do zaćmień Księżyca, podczas oglądania zaćmień Słońca należy zachować szczególną ostrożność. Nigdy nie wolno patrzeć bezpośrednio na Słońce gołym okiem ani przez zwykłe okulary przeciwsłoneczne, ponieważ grozi to poważnymi uszkodzeniami wzroku.

Centralna platforma informacyjna już działa

W celu scentralizowania wszystkich informacji, Narodowy Instytut Geograficzny – odpowiedzialny za dostarczanie oficjalnych danych astronomicznych przez Narodowe Obserwatorium Astronomiczne – uruchomił już specjalną stronę internetową (eclipses.ign.es). Zawiera ona wszystkie szczegóły dotyczące nadchodzących zaćmień oraz pomoce dla obserwatorów planujących oglądanie z dowolnego miejsca w Hiszpanii.

W skład powołanej komisji międzyresortowej, oprócz przedstawicieli trzynastu ministerstw, wejdą również reprezentanci Narodowego Obserwatorium Astronomicznego, Instituto de Astrofísica de Canarias oraz Instituto de Astrofísica de Andalucía. To gwarancja, że przygotowania będą prowadzone na najwyższym poziomie naukowym i organizacyjnym.