Kanaryjskie samorządy lokalne osiągnęły w 2024 roku znaczący postęp w spłacaniu zaległości finansowych. W ciągu zaledwie dwunastu miesięcy 88 gmin archipelagu zmniejszyło swoje długi o niemal 78 milionów euro. Mimo tej poprawy, wciąż 104,9 miliona euro pozostaje zablokowanych na specjalnym koncie księgowym, czekając na wypłatę dla firm, freelancerów i innych podmiotów, które świadczyły usługi dla lokalnych administracji.
Czym jest tajemnicze konto 413
Konto 413, oficjalnie nazywane „Wierzytelności za operacje oczekujące na włączenie do budżetu”, to mechanizm księgowy wprowadzony w 2004 roku, choć jego obowiązkowe stosowanie rozpoczęło się dopiero w 2012 roku wraz z wejściem w życie ustawy o stabilności budżetowej i finansowej. Na tym koncie rejestrowane są wszystkie zaległe płatności za faktury i rachunki za zakupy lub usługi, które z różnych powodów nie zostały przypisane do konkretnych pozycji budżetowych.
Celem wprowadzenia tego instrumentu była kontrola praktyki, która podczas najgorszych lat kryzysu na rynku nieruchomości stała się powszechna w lokalnych samorządach. Z powodu ograniczeń wydatkowych burmistrzowie i radni zaczęli gromadzić faktury i dowody dostaw, których nie mogli opłacić z bieżącego budżetu, co doprowadziło do powstania aż 1,8 miliona nieopłaconych rachunków.
Spektakularny spadek zadłużenia w 2024 roku
Choć sytuacja finansowa samorządów lokalnych uległa radykalnej poprawie i administracje odzyskały płynność finansową, praktyka gromadzenia nieopłaconych rachunków nadal występuje w większości kanaryjskich gmin. Spośród 88 samorządów archipelagu, aż 61 posiada określone kwoty na koncie 413, choć sumy te różnią się znacząco między poszczególnymi gminami.
Znaczna redukcja zadłużenia w 2024 roku wynika głównie z działań podjętych przez Radę Miasta Las Palmas de Gran Canaria, która zmniejszyła swoje zaległości o ponad 60 milionów euro, przyspieszając proces rozliczania nagromadzonych dokumentów.
Las Palmas wciąż na czele, La Laguna zwiększa długi
Jak zwykle, dwie stolicy Wysp Kanaryjskich wraz z San Cristóbal de La Laguna i Arrecife stanowią czwórkę gmin z największymi kwotami zgromadzonymi na koncie 413. Jest to naturalne zjawisko, biorąc pod uwagę, że są to samorządy operujące największymi budżetami.
Las Palmas de Gran Canaria nadal zajmuje pierwsze miejsce z saldem 37,2 miliona euro na koncie 413. Choć jest to znaczna kwota, stanowi ogromną poprawę w porównaniu do wcześniejszego zadłużenia. Drugie miejsce zajęło San Cristóbal de La Laguna, które niestety odnotowało wzrost zaległości z 13,4 miliona euro w 2023 roku do 19,2 miliona euro w 2024 roku.
Przykłady dobrego zarządzania finansami
Wśród 88 kanaryjskich gmin znajdują się również pozytywne przykłady efektywnego zarządzania finansami. Małe gminy jak Tejeda czy Betancuria potrafią utrzymywać swoje zaległości na minimalnym poziomie. Podobnie dzieje się w przypadku większych ośrodków, takich jak Arona, która przy populacji przekraczającej 86 tysięcy mieszkańców ma zgromadowane zaległości w wysokości jedynie nieco ponad 143 tysięcy euro.
Te przykłady pokazują, że wielkość gminy nie musi przekładać się na wysokość zadłużenia, a kluczowe znaczenie ma efektywne planowanie budżetowe i sprawne zarządzanie finansami publicznymi.
Wyspy Kanaryjskie: dramatyczne nierówności majątkowe
Rodzinna salina na Lanzarote walczy o przetrwanie
Wyspy Kanaryjskie na skraju kryzysu energetycznego
Awaria serwerów na Kanarach. Rząd ogłasza stan kryzysowy
Wyspy Kanaryjskie wyślą własny teleskop w kosmos do 2029 roku
Skarb Państwa dokręca śrubę obcokrajowcom na Kanarach
Wyspy Kanaryjskie: Domy wakacyjne dwukrotnie droższe
Las Palmas sprowadzi robotników z Chile i Peru
Związki vs pracodawcy: spór o 2000 zagranicznych robotników
