Przyszłość delfinarium Palmitos Park, zbudowanego na terenach wiejskich i bez zezwoleń prawie czternaście lat temu na południu Gran Canarii, zostanie wyjaśniona w Sądzie Najwyższym. Sąd Najwyższy przyjął apelację złożoną przez dewelopera parku rozrywki, Aspro Parks, od wyroku Wysokiego Trybunału Sprawiedliwości Wysp Kanaryjskich (TSJC), który podtrzymał nakaz rozbiórki nielegalnego obiektu.
Nielegalna budowa i sankcje
W orzeczeniu tym, wydanym w listopadzie ubiegłego roku, Izba Administracyjna Sądu Wysp Kanaryjskich poparła decyzję władz regionalnych o utrzymaniu obowiązku przywrócenia naruszonego porządku prawnego, pomimo uznania kar nałożonych na spółkę za naruszenie przepisów urbanistycznych za przedawnione. Inaczej mówiąc, potwierdziła, że teren musi zostać przywrócony do stanu pierwotnego, co oznaczało wyburzenie delfinarium, jednej z głównych atrakcji parku.
Historia powstania delfinarium Palmitos Park
Delfinarium Palmitos Park zostało zbudowane bez licencji w maju 2010 roku. Z trzema połączonymi ze sobą basenami i powierzchnią 3 000 metrów kwadratowych, obiekt ten stoi na terenach wiejskich w otoczeniu Parku Naturalnego Pilancones, w gminie San Bartolomé de Tirajana. Prace rozpoczęły się po pożarze, który spustoszył południową część wyspy w 2007 roku.
W lipcu 2011 roku, ponad rok po uruchomieniu instalacji, ówczesna Agencja Ochrony Środowiska Miejskiego i Naturalnego (APMUN) wszczęła postępowanie dyscyplinarne, które rozstrzygnięto osiem miesięcy później, w marcu 2012 roku, nakładając grzywnę w wysokości nieco ponad 100 000 euro za poważne naruszenie systemu prawnego, oprócz obowiązku przywrócenia zmienionej rzeczywistości fizycznej.
Spór o zatwierdzenie projektu delfinarium
Obowiązek rekompensaty został jednak zawieszony do czasu rozstrzygnięcia innej sprawy. Kilka dni po wszczęciu przez APMUN procedury nałożenia sankcji, Aspro Parks zwróciło się do rządu Wysp Kanaryjskich z wnioskiem o zatwierdzenie Projektu Działań Terytorialnych (PAT), wyjątkowego instrumentu planowania urbanistycznego, za pomocą którego zamierzało zalegalizować delfinarium. I przynajmniej tymczasowo się to udało. W 2013 r. dawna COTMAC (Komisja Planowania Terytorialnego i Środowiska Wysp Kanaryjskich) uznała projekt za leżący w interesie publicznym i zatwierdziła PAT, na podstawie którego rok później Rada Miasta San Bartolomé de Tirajana wydała pozwolenie na budowę.
Cztery lata później TSJC unieważnił projekt legalizacji, uznając go za wynik arbitralnej decyzji sprzecznej z ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego San Bartolomé de Tirajana.
Decyzja sądów i kontynuacja sporu
Wyrok stał się prawomocny w październiku 2020 r., po tym jak Sąd Najwyższy odrzucił apelację złożoną przez dewelopera Palmitos Park, skarżącego w sprawie, który dwukrotnie wzywał do wykonania wyroku. Spółka otworzyła jednak kolejny front prawny przeciwko rządowi Wysp Kanaryjskich, który teraz będzie musiał rozstrzygnąć Sąd Najwyższy.
Aktem administracyjnym, przeciwko któremu Aspro Parks toczy spór, jest zarządzenie wydane 16 czerwca 2020 r. (trzy miesiące przed uprawomocnieniem się wspomnianego wyroku) przez ówczesnego ministra ds. transformacji ekologicznej, walki ze zmianami klimatu i planowania przestrzennego rządu Wysp Kanaryjskich, José Antonio Valbuenę. Postanowienie to uwzględniało, choć tylko częściowo, odwołanie złożone przez dewelopera od decyzji z 2012 r. nakładającej grzywnę i obowiązek przywrócenia zmienionego porządku fizycznego.
Firma została zwolniona z obowiązku zapłaty, ale nie z obowiązku rozbiórki delfinarium. Odwołanie Palmitos Park od nakazu rządu Wysp Kanaryjskich sparaliżowało wykonanie ostatecznego wyroku. Początkowo Sąd Administracyjny nr 1 w Las Palmas de Gran Canaria orzekł na korzyść spółki. W wyroku wydanym w styczniu 2022 r. uwzględnił on odwołanie, a także stwierdził wygaśnięcie postępowania w sprawie przywrócenia, co pozwoliło na dalsze funkcjonowanie delfinarium.
Sędzia przychylił się do argumentacji spółki, że choć zostały one wszczęte w tym samym czasie, to były to dwa różne postępowania, jedno w sprawie kar, a drugie w sprawie przywrócenia naruszonej legalności, oraz że w tym drugim administracja rozwiązała sprawę poza okresem trzech miesięcy, który zgodnie z jej argumentacją, prawo zezwala na jej zakończenie.
Decyzja Sądu Najwyższego Wysp Kanaryjskich
Zarówno rząd regionalny, jak i skarżący w tej sprawie odwołali się od tej decyzji sądowej do TSJC, uznając, że ta interpretacja była błędna, a Sąd Najwyższy Wysp Kanaryjskich uchylił pierwsze orzeczenie i podtrzymał decyzję Regionalnego Ministerstwa Transformacji Ekologicznej. W orzeczeniu Sądu Najwyższego Wysp Kanaryjskich stwierdzono, że APMUN nie wszczął procedury przywrócenia legalności, ale sprawę dyscyplinarną, która zakończyła się nakazem rozbiórki, a zatem okres wygaśnięcia wynosił sześć miesięcy.
Rekordowa frekwencja w porcie Arrecife na Lanzarote
Upadek FTI Touristik – konsekwencje dla Wysp Kanaryjskich
Turystyka na Wyspach Kanaryjskich bije kolejne rekordy
Protesty na Wyspach Kanaryjskich: Kiedy nadejdą zmiany obiecane przez rząd?
Nowe opłaty za wejście do słynnego wąwozu Masca na Teneryfie
Alternatywne noclegi na Wyspach Kanaryjskich – czy są zgodne z prawem?
Rodzina robi sobie zdjęcie na skraju wąwozu w Parku Narodowym Teide (FILM)
Sara Rodriguez (Airbnb): „Wynajem wakacyjny nie jest odpowiedzialny za masową turystykę”
Kolejny rekord turystyczny na Wyspach Kanaryjskich w trakcie debaty na temat przeludnienia
