Sektor publiczny stał się prawdziwą kotwicą ratunkową dla rynku pracy na Wyspach Kanaryjskich. Niemal co piąty mieszkaniec archipelagu pracuje obecnie w administracji – to jeden z najwyższych wskaźników w całej Hiszpanii, który dynamicznie rośnie od czasu pandemii COVID-19.
Spektakularny wzrost zatrudnienia po pandemii
Wyspy Kanaryjskie znalazły się w grupie sześciu wspólnot autonomicznych, gdzie zatrudnienie w administracji publicznej wzrosło najbardziej proporcjonalnie do liczby aktywnej ludności. Głównym motorem tego wzrostu było wzmocnienie usług publicznych, zwłaszcza opieki zdrowotnej i systemu edukacji.
Ustawa budżetowa na 2025 rok określa kadrę Wspólnoty Autonomicznej Wysp Kanaryjskich na 75 849 pracowników – to aż 7 532 etatów więcej niż w roku poprzednim. Wzrost o 11,3% znacznie przewyższa krajową średnią wynoszącą około 8%. Szczególnie imponujący jest rozwój sektora zdrowotnego, gdzie wydatki na wynagrodzenia wzrosły o około 150 milionów euro.
Od kryzysu do boomu – transformacja sektora publicznego
Aby zrozumieć skalę przemian, warto sięgnąć do danych sprzed pandemii. W 2019 roku Wspólnota Autonomiczna zatrudniała 61 891 osób. Od 2021 roku, wraz z nowymi wyzwaniami społecznymi wywołanymi przez pandemię, zatrudnienie w strukturach regionalnych wzrosło o niemal 15 000 etatów, co oznacza imponujący wzrost o 22,5%.
Ekspansja objęła nie tylko bezpośrednią administrację regionalną, ale także całą sieć powiązanych podmiotów – spółki, jednostki, fundacje, konsorcja i organy autonomiczne działające pod egidą władz regionalnych. Po latach cięć wywołanych kryzysem gospodarczym, które ograniczyły wydatki i wprowadziły restrykcje kadrowe, sektor publiczny przeżywa obecnie okres dynamicznego rozwoju.
Liczby mówią same za siebie
W samych spółkach i fundacjach związanych z administracją regionalną pracuje obecnie prawie 6000 osób – co znajduje odzwierciedlenie w zapisach ustawy budżetowej. Najnowszy “Boletín Estadístico del Personal al Servicio de las Administraciones Públicas”, opracowany przez Ministerstwo Transformacji Cyfrowej i Służby Cywilnej, wskazuje, że łączna liczba pracowników administracji regionalnej wynosi 94 400 osób. Dane te obejmują wszystkich zatrudnionych, w tym osoby pracujące na podstawie umów o dzieło, kontraktów na wykonanie określonych zadań czy innych form współpracy z sektorem publicznym.
Podobne liczby prezentuje najnowsze Badanie Aktywności Zawodowej (EPA) przeprowadzone przez Krajowy Instytut Statystyczny (INE). Według tych danych w administracji Wspólnoty Autonomicznej pracuje 94 477 osób, a łączna liczba wszystkich pracowników sektora publicznego na Wyspach Kanaryjskich wynosi 173 615.
Samorządy i administracja centralna także zatrudniają
W strukturze zatrudnienia publicznego znaczącą rolę odgrywają także samorządy lokalne. Korporacje lokalne – rady miejskie wraz z ich spółkami, jednostkami i organami autonomicznymi – zatrudniają 42 871 pracowników. Kolejnych 26 702 osoby otrzymuje wynagrodzenie od Generalnej Administracji Państwowej działającej na Wyspach, w tym personel Sił Zbrojnych i Państwowych Sił Bezpieczeństwa.
Najnowsze dane EPA pokazują, że od 2021 roku, kiedy po raz pierwszy przekroczono barierę dwóch milionów pracowników zatrudnionych w administracji we wszystkich 17 wspólnotach autonomicznych Hiszpanii, liczba ta ulegała wahaniom, ale nigdy nie spadła poniżej tego poziomu. W niektórych kwartałach notowano nawet wyższe wskaźniki zatrudnienia.
Edukacja i zdrowie jako motory wzrostu
Administracje autonomiczne odpowiadają za dziedziny wymagające intensywnego zatrudnienia, przede wszystkim edukację i opiekę zdrowotną. To właśnie w tych sektorach powstaje najwięcej nowych miejsc pracy i to one absorbują większość zatrudnionych w sektorze publicznym. Trzecim obszarem dynamicznego rozwoju są usługi społeczne, również zarządzane przez wspólnoty autonomiczne – sektor, w którym liczba pracowników stale rośnie.
Tendencja wzrostowa utrzymuje się nieprzerwanie od drugiego kwartału 2019 roku, kiedy zatrudnienie w sektorze publicznym we wspólnotach autonomicznych wynosiło około 1,8 miliona osób w skali całego kraju. Od tego momentu wzrost nie ustaje, prowadząc do przekroczenia bariery dwóch milionów w 2025 roku.
Regiony autonomiczne napędzają cały sektor publiczny
Znaczenie regionów autonomicznych w tworzeniu zatrudnienia publicznego jest kluczowe – stanowią one aż 62,2% całego sektora publicznego, a ich wzrost nadaje tempo całemu sektorowi. Podczas gdy zatrudnienie w centralnej administracji państwowej było bardziej umiarkowane, a w ostatnich latach nawet odnotowywało spadki, regiony autonomiczne przeżywają prawdziwy boom kadrowy.
Rosnące wydatki na wynagrodzenia
Wzrost liczby pracowników oznacza również większe wydatki publiczne na wynagrodzenia. W budżecie regionalnym na 2025 rok wydatki na personel wzrosną do 4,691 miliarda euro, co stanowi 38% wszystkich wydatków publicznych wspólnoty autonomicznej. To wzrost o 5,3% w porównaniu do 2024 roku.
Choć Wyspy Kanaryjskie przeznaczają 38% swoich wydatków publicznych na wynagrodzenia, pięć innych wspólnot autonomicznych (Kastylia-La Mancha, Estremadura, Murcja, Andaluzja i Aragonia) przeznacza na ten cel około 50% swoich środków budżetowych. Eksperci przewidują, że odsetek ten będzie nadal rósł w 2026 roku z powodu niedoborów kadrowych i nowych potrzeb administracji.