Międzynarodowe konsorcjum odpowiedzialne za budowę Teleskopu Trzydziestometrowego (TMT) z wdzięcznością przyjęło ofertę hiszpańskiego rządu, który zobowiązał się przeznaczyć 400 milionów euro na realizację tego rewolucyjnego projektu astronomicznego na wyspie La Palma. To kolejny krok w wieloletniej batalii o lokalizację jednego z najważniejszych teleskopów przyszłości.
Pozytywna reakcja na hiszpańską propozycję
“Zaproszenie rządu Hiszpanii i jego zobowiązanie w wysokości 400 milionów euro do gościny megateleskopu na La Palmie” spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem konsorcjum TMT, jak czytamy w oficjalnym komunikacie opublikowanym w mediach społecznościowych. Organizatorzy podkreślają, że “ten pokaz wsparcia jest pozytywnym wydarzeniem i odzwierciedla ciągłe międzynarodowe zaufanie do projektu”.
Choć konsorcjum zastrzega, że “nie podjęto ostatecznej decyzji”, zapowiada szczegółową analizę hiszpańskiej oferty. “Uważnie analizujemy propozycję i z niecierpliwością czekamy na kontynuację dialogu z naszymi hiszpańskimi kolegami. Pozostajemy zaangażowani w zapewnienie najbardziej odpowiedniej lokalizacji dla TMT i dokonamy pełnej i szybkiej oceny oferty Hiszpanii” – czytamy w oświadczeniu.
Walka o najlepszą lokalizację
Obecnie w grze pozostają dwie potencjalne lokalizacje dla tej zaawansowanej infrastruktury astronomicznej: Hawaje oraz La Palma. Obserwatorium Roque de Los Muchachos, położone na szczytach La Palmy, od początku planowania projektu pozostaje drugim wyborem po pierwotnie preferowanej lokalizacji na szczycie Mauna Kea na Hawajach.
Hiszpania po raz pierwszy wyraziła zainteresowanie gościną TMT już w 2019 roku, ale dopiero teraz, sześć lat później, podjęła “decydujący krok naprzód dzięki strategicznej inwestycji, która przyniesie korzyści Unii Europejskiej, Hiszpanii, Wyspom Kanaryjskim, a zwłaszcza La Palmie” – jak wskazało Ministerstwo Nauki, Innowacji i Uniwersytetów w komunikacie prasowym z 23 lipca.
Oficjalne ogłoszenie na Wyspach Kanaryjskich
Hiszpańską propozycję oficjalnie przedstawiła Diana Morant, minister nauki, podczas posiedzenia Rady Zarządzającej Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC), które odbyło się bezpośrednio na wyspie La Palma. Ten symboliczny wybór miejsca ogłoszenia podkreśla determinację Hiszpanii w zabieganiu o lokalizację prestiżowego projektu.
Problemy konkurencyjnej lokalizacji
Szanse La Palmy na przyjęcie Teleskopu Trzydziestometrowego znacząco wzrosły w ostatnim czasie z powodu problemów, z jakimi boryka się konkurencyjna lokalizacja na Hawajach. Cięcia w budżecie federalnym Stanów Zjednoczonych oraz silny sprzeciw społeczny wobec budowy na szczycie Mauna Kea stanowią poważne przeszkody dla realizacji projektu w pierwotnie planowanym miejscu.
Opór społeczny na Hawajach ma głębokie korzenie kulturowe – szczyt Mauna Kea jest miejscem uważanym przez rdzennych mieszkańców wysp za święte, co sprawia, że budowa kolejnego wielkiego teleskopu w tym miejscu budzi kontrowersje i protesty lokalnej społeczności.