Hiszpański gigant energetyczny Endesa, działając przez swoją spółkę zależną zajmującą się dystrybucją energii elektrycznej, wykrył 536 przypadków kradzieży prądu na Wyspach Kanaryjskich w pierwszej połowie 2024 roku. To oznacza średnio prawie 10 oszustw tygodniowo – problem, który dotyka nie tylko samej firmy, ale wszystkich konsumentów energii na archipelagu.
Teneryfa liderem w kradzieży energii
Prowincja Santa Cruz de Tenerife zdecydowanie przoduje w statystykach oszustw energetycznych. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy roku wykryto tam 330 przypadków kradzieży prądu o łącznej mocy przekraczającej 2,7 miliona kilowatów. Na niechlubnym podium znalazły się gminy: Santa Cruz de Tenerife z 57 przypadkami, Arona z 52 oraz La Laguna z 38 oszustwami. Czwarte miejsce zajęło Adeje z 23 wykrytymi nieprawidłowościami.
Prowincja Las Palmas wypada nieco lepiej, choć skala problemu pozostaje poważna. Odnotowano tam 206 przypadków oszustw przy łącznej wartości skradzionej energii wynoszącej 2,3 miliona kilowatów. Największą liczbę nieprawidłowości wykryto w Las Palmas de Gran Canaria – 49 przypadków, następnie w Puerto del Rosario na Fuerteventurze – 27, oraz w Arrecife na Lanzarote – 21.
Problem ogólnokrajowy o dramatycznych rozmiarach
Sytuacja na Wyspach Kanaryjskich to jedynie wierzchołek góry lodowej. W skali całej Hiszpanii Endesa wykryła w pierwszej połowie roku ponad 32 tysiące oszustw związanych z energią elektryczną. To oznacza średnio ponad 175 przypadków dziennie lub więcej niż siedem na godzinę. Łączne zużycie nielegalnie pobranej energii odpowiada zapotrzebowaniu prawie 117 tysięcy domów.
Krajowa Komisja ds. Rynków i Konkurencji (CNMC) ostrzega, że manipulowanie instalacjami elektrycznymi w celu popełnienia oszustwa stało się w ostatnim czasie narastającym problemem. Zjawisko to szkodzi wszystkim konsumentom i generuje poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego.
Śmiertelne konsekwencje kradzieży prądu
Za pozornie “niewinną” kradzieżą energii elektrycznej kryją się bardzo realne zagrożenia. Nieuprawnione modyfikacje instalacji elektrycznych niosą ze sobą ryzyko porażenia prądem i pożaru, które może dotknąć nie tylko osobę dokonującą manipulacji, ale także wszystkich znajdujących się w pobliżu. W ostatnich latach doszło do bardzo poważnych incydentów, które skutkowały obrażeniami, a nawet śmiercią osób próbujących kraść energię elektryczną.
Oszustwa energetyczne generują także wymierne straty ekonomiczne. Koszty ponoszą wszyscy konsumenci w postaci wyższych rachunków za prąd, a jakość dostaw energii elektrycznej ulega pogorszeniu.
Sztuczna inteligencja w walce z oszustami
Endesa nie poprzestaje na tradycyjnych metodach wykrywania oszustw. Od 2017 roku firma wykorzystuje zaawansowane modele uczenia maszynowego i głębokiego uczenia się, aby skuteczniej walczyć z kradzieżą energii. System analizuje historię inspekcji przeprowadzonych w dwunastu milionach punktów dostaw, wzorce zużycia, informacje o sprzęcie pomiarowym, a nawet dane meteorologiczne.
Wszystkie te informacje pozwalają na dokładniejsze wykrywanie prawdopodobieństwa oszustwa. Sztuczna inteligencja współpracuje z innowacyjnymi rozwiązaniami, takimi jak zaawansowany sprzęt monitorujący instalowany w sieci dystrybucyjnej, co pomaga lepiej określić źródło oszustwa w grupie dostaw. W terenie pracownicy korzystają z narzędzi takich jak mierniki cęgowe prądu czy wideoskopy do wykrywania nieprawidłowości.
Hiszpania łagodna dla oszustów energetycznych
Hiszpania jest jedynym krajem w regionie, który nie przewiduje kary pozbawienia wolności za przestępstwo kradzieży energii elektrycznej. To znacząco odróżnia ją od sąsiednich państw – Francji, Portugalii, Włoch czy Niemiec, gdzie za takie czyny grożą surowe konsekwencje.
W hiszpańskich przepisach przestępstwo to nie obejmuje okoliczności obciążających ani nie jest zaliczane do recydywy, niezależnie od skali – czy dotyczy zasilania ogromnych plantacji konopi indyjskich, czy może być przyczyną pożarów o poważnych konsekwencjach.
O firmie Endesa
Endesa to wiodąca firma energetyczna w Hiszpanii i druga co do wielkości w Portugalii. Jest również drugim największym operatorem gazowym na hiszpańskim rynku. Firma prowadzi zintegrowaną działalność obejmującą wytwarzanie, dystrybucję i dostawy energii elektrycznej, oferując także usługi o wartości dodanej mające na celu elektryfikację wykorzystania energii w domach, firmach i administracji publicznej.
Endesa jest zaangażowana w realizację celów zrównoważonego rozwoju ONZ i społeczną odpowiedzialność biznesu, w czym aktywnie uczestniczy również Fundacja Endesa. Firma zatrudnia około 9 tysięcy pracowników i stanowi część międzynarodowej grupy Enel – wiodącego, zintegrowanego gracza na światowych rynkach energii i odnawialnych źródeł energii.