Kryzys gospodarczy i mieszkaniowy źródłem agresji
Prokuratura Wysp Kanaryjskich w swoim najnowszym raporcie zwraca uwagę na niepokojący wzrost zachowań agresywnych wśród młodych ludzi w środowisku rodzinnym. Zjawisko to wiąże się ściśle z kryzysem gospodarczym i mieszkaniowym na Wyspach.
Raport ostrzega, że „niebotyczny wzrost” cen mieszkań powoduje, iż coraz więcej rodzin żyje w gorszych warunkach, często „bez podstawowego zaopatrzenia”. To z kolei prowadzi do większej liczby „de facto porzuconych” nieletnich, generując „namacalne uczucie gniewu, które zachęca do agresywnych zachowań”.
Alarmujący wzrost spraw dotyczących przemocy
Dane przedstawione przez prokuraturę są niepokojące. W prowincji Santa Cruz de Tenerife liczba spraw wszczętych w sekcji dla nieletnich w związku z przemocą domową wzrosła z 215 w 2022 roku do 252 w 2023 roku, co stanowi wzrost o 17%.
Również w Las Palmas odnotowano wzrost liczby postępowań dotyczących przemocy domowej, przemocy ze względu na płeć i agresji seksualnej. W 2023 roku wszczęto tam 3142 postępowania przygotowawcze w sprawie przestępstw popełnionych przez nieletnich, o 99 więcej niż w roku poprzednim.
Brak związku między przestępczością a migracją
María Farnés Martínez Frigola, starszy prokurator Wysp Kanaryjskich, podkreśliła podczas prezentacji raportu, że nie ma związku między wzrostem przestępczości a migracją. To ważne stwierdzenie w kontekście często pojawiających się w debacie publicznej stereotypów.
Wyroki i środki zapobiegawcze
W ubiegłym roku w sądach dla nieletnich we wschodniej prowincji wydano 569 wyroków, z czego tylko 14 było uniewinniających. W Santa Cruz de Tenerife wydano 461 wyroków skazujących i 53 uniewinniające.
Zastosowano również różne środki zapobiegawcze, w tym areszty półotwarte, wspólne zamieszkiwanie z grupą edukacyjną czy dozór kuratora.
Przestępstwa seksualne i opóźnienia w postępowaniach
W Santa Cruz de Tenerife rozpatrzono 117 przypadków agresji seksualnej i 27 nadużyć wśród nieletnich. Prokuratura Las Palmas ostrzega o opóźnieniach w wydawaniu raportów kryminalistycznych dotyczących wiarygodności ofiary, które mogą opóźnić postępowanie nawet o 23 miesiące.
Zastraszanie w szkole i rola sieci społecznościowych
Prokuratura zwraca uwagę na kontynuację doniesień o zastraszaniu w szkole z wykorzystaniem sieci społecznościowych. Krytykuje przy tym powolność programów prewencyjnych ze strony Ministerstwa Edukacji Rządu Wysp Kanaryjskich i władz szkolnych.
Wzrost przestępczości wśród dzieci poniżej 14 roku życia
Szczególnie niepokojący jest wzrost liczby przestępstw popełnianych przez dzieci poniżej 14 roku życia, które nie podlegają odpowiedzialności karnej. W prowincji Las Palmas liczba ta wzrosła o 160% w ciągu ostatniego roku.
Rozwiązania pozasądowe i ośrodki detencyjne
Prokuratura priorytetowo traktuje znalezienie rozwiązań pozasądowych, współpracując z różnymi stowarzyszeniami. W ośrodkach detencyjnych na Wyspach Kanaryjskich przebywało w 2023 roku od 65 do 80 nieletnich.
Ochrona nieletnich i problem przepełnienia ośrodków
Raport odnotowuje również wzrost liczby przypadków nieletnich zagrożonych oraz liczby kurateli, w dużej mierze z powodu przybycia na Wyspy nieletnich cudzoziemców bez opieki. Wskazuje na „przepełnienie” ośrodków ochrony, zwłaszcza tych zajmujących się wczesnym przyjmowaniem.
Nieletni i sieci społecznościowe – rosnące zagrożenie
Osobna sekcja raportu poświęcona jest korzystaniu z sieci społecznościowych przez dzieci i młodzież. Prokuratura ostrzega o wzroście liczby postępowań z udziałem nieletnich, którzy padli ofiarą czynów popełnionych przez dorosłych za pośrednictwem tych sieci.
Podkreśla się również problem uzależnienia od mediów społecznościowych wśród młodzieży oraz wzrost liczby przestępstw popełnianych za ich pośrednictwem.
Edukacja kluczem do rozwiązania problemu
Prokuratura podkreśla, że kluczem do rozwiązania problemu jest edukacja. Prowadzi szkolenia w szkołach, aby zapobiegać niebezpiecznym zachowaniom. Postuluje również wprowadzenie środków weryfikacji wieku użytkowników sieci społecznościowych.
Raport zwraca także uwagę na problem nadmiernej ekspozycji dzieci w mediach społecznościowych przez ich rodziców, naruszając prawo nieletnich do prywatności.